Çölyak Hastalığı Nedir? Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin gluten adı verilen bir proteine karşı anormal bir tepki gösterdiği bir otoimmün hastalıktır. Gluten, buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan ve hamurun yapısını sağlamlaştıran bir proteindir. Çölyak hastalığı olan kişiler gluten tükettiklerinde, bağışıklık sistemi ince bağırsaklara zarar verir, bu da besin maddelerinin emilimini zorlaştırarak sindirim problemleri ve beslenme yetersizliklerine yol açabilir.
Gluten İntoleransı Nedir? Gluten intoleransı, çölyak hastalığından farklıdır. Çölyak hastalığındaki gibi bağışıklık sistemi ince bağırsakları etkilemez, ancak gluten alımına karşı vücutta mide bulantısı, şişkinlik, gaz, baş ağrısı gibi sindirimsel ve genel sağlık sorunları görülebilir. Gluten intoleransı, çölyak hastalığından daha hafif olabilir, ancak yine de glutenli yiyeceklerden kaçınılması gerekir.
Glutensiz Beslenmenin Önemi; Glutenin vücutta yol açabileceği sağlık problemlerinden korunmak için, çölyak hastalığı veya gluten intoleransı olan kişilerin glutensiz beslenmesi çok önemlidir. Glutensiz diyet, buğday, arpa, çavdar ve bunlardan elde edilen tüm ürünleri içermeyen bir beslenme tarzıdır. Gluten içermeyen gıdalar arasında pirinç, mısır, patates, sebzeler, meyveler, etler, deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri bulunmaktadır.
Glutensiz Beslenme ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Etiket Okuma: Glutensiz besinleri seçerken etiketleri dikkatlice okumanız önemlidir. Gluten, birçok işlenmiş gıda ürününde gizli olarak bulunabilir. Ekmek, bisküvi, çikolata, soslar gibi gıdalarda glutenin bulunup bulunmadığını kontrol etmek gereklidir.
-
Farklı Gluten Kaynakları: Çölyak hastaları ve gluten intoleransı olanlar, sadece buğday değil, aynı zamanda arpa ve çavdar gibi diğer gluten içeren tahıllardan da kaçınmalıdırlar. Çavdar, arpa ve yulaf da glutensiz diyette yer almamalıdır.
-
Sağlıklı Alternatifler: Glutensiz beslenme, sağlıksız gıdalardan uzak durulması gerektiği anlamına gelmez. Glutensiz ekmek ve hamur işleri genellikle işlenmiş malzemelerle yapılır, bu da şeker ve yağ oranlarının yüksek olmasına yol açabilir. Bunun yerine, doğal ve besleyici yiyecekleri tercih etmek önemlidir.
-
Çapraz Bulaşma: Glutenli yiyeceklerin glutensiz yiyeceklerle temas etmesinden kaçınılması gerekir. Özellikle restoranlarda veya ortak mutfaklarda yemek hazırlarken dikkatli olunmalıdır. Çapraz bulaşma, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
-
Yeterli Besin Alımı: Glutensiz beslenme, bazı besin öğelerinin eksik alımına yol açabilir. Bu nedenle, demir, kalsiyum, lif ve B vitamini gibi önemli besin öğelerinin alımına dikkat edilmelidir. Gerekirse bir beslenme uzmanının önerisiyle takviye kullanmak faydalı olabilir.
Çölyaklı/Gluten intoleranslı veya glutensiz beslenmek isteyen arkadaşlarınıza , çocuklarınıza hazırlayabileceğiniz 5 glutensiz , pratik tarifi aşağıda bulacaksınız.
Sağlıklı günler dileriz.
1- YULAFLI MUZLU KURABİYE
İki adet olgun muz
Bir su bardağı glutensiz yulaf ezmesi
1 yemek kaşığı damla çikolata , 1 yemek kaşığı kuru meyve parçası
YAPILIŞI; Muzları ezip bütün malzemeyi karıştırın, şekil verip tepsiye dizin. 180°’de 15 dakika kontrollü pişirin.
Afiyet olsun ❤️
2-GLUTENSİZ PATATESLİ MİNİ POĞAÇA
2 adet haşlanmış patates
1 avuç yeşil- kapya biber-opsiyonel
1 avuç istediğiniz peynir-opsiyonel
1 su bardağı glutensiz un
1 yumurta
1 yk zeytinyağı ,Tuz, karabiber
Üzerine susam , çörekotu .
YAPILIŞI; Patatesleri rendeleyip tüm malzemeyi karıştırın .Şekil verip tepsiye dizin . 180°’de 25 dakika pişirin .
Afiyet olsun ❤️
3- YOĞURTLU MEYVE PARFE
1 su bardağı yoğurt
1 tatlı kaşığı elma konsantresi veya bal
1 avuç meyve
Üzerine fındık kırığı ve kakao
YAPILIŞI; Yoğurt bal ve meyveleri,fındığı katmanlar halinde bir bardağa koyun .Üzerini meyvelerle ve kakao ile süsleyin .
Afiyet olsun ❤️
4- ÇİKOLATALI KARABUĞDAY- PİRİNÇ PATLAKLARI
Karabuğday ve pirinç patlağı
Glutensiz çikolata
Hindistan cevizi yağı
YAPILIŞI; Pirinç Patlaklarını tepsiye dizin. Çikolata ve hindistan cevizi yağını karıştırıp üzerine sürün. Üzerini kuruyemiş ve Hindistan cevizi tozu ile süsleyin.
Afiyet olsun ❤️
5-MISIR UNLU TUZLU KEK /EKMEK
2 yumurta
1 çay bardağı yoğurt
1 çay bardağı mısır unu
Çay kaşığının ucuyla karbonat limon damlasıyla köpürtün .
Tuz , 1 yemek kaşığı zeytinyağı
Zeytin ve kesilmiş salam
YAPILIŞI; Tüm malzemeleri karıştırıp kalıplara aktarın. Üzerine susam ve çörekotu serptin ve 180°’de kontrollü pişirin.
Afiyet olsun ❤️
Tarifte yer alan ahşap sunum setine ulaşmak için; 5 Li Ahşap Set
Tariflerin yapılış videosunu izleyebilmek için; Tarifin Yapılışı